Hoe de steenrijke Russische eigenaar van AS Monaco in opspraak raakte
De arrestatie van Rybolovlev had in principe niks te maken met AS Monaco. Le Monde schreef dat de Rus tijdens een huiszoeking werd opgepakt op verdenking van omkoping en corruptie. De Franse krant zou duizenden tekstberichten aan de Monegaskische politie hebben overgedaan, waaruit blijkt dat er een geheim netwerk bestond tussen Rybolovlev en de lokale autoriteiten. De eigenaar van AS Monaco zou in het bijzonder nauw contact hebben gehad met Philippe Narmino, die eerder moest aftreden als minister van justitie in Monaco na onthullingen van Le Monde. In zijn conflict met Yves Bouvier, een Zwitserse kunsthandelaar die Rybolovlev zou hebben opgelicht, zou daardoor de gang van zaken beïnvloed zijn. De Rus is urenlang ondervraagd en daarna weer op vrije voeten gesteld.
Het was niet de eerste keer dat de eigenaar van AS Monaco in opspraak raakte afgelopen weken. Zijn naam kwam ook een aantal keer naar voren in de documenten van Football Leaks, die werden gepubliceerd door onder meer NRC Handelsblad, Mediapart, De Standaard en Der Spiegel. De 51-jarige Rybolovlev heeft sinds december 2011 twee derde van de aandelen van AS Monaco in handen, waar hij één symbolische euro voor betaalde. Bij de overname deed hij de belofte dat hij in de eerste vier jaar minimaal honderd miljoen euro zou investeren in de club, die op dat moment in de Ligue 2 speelde. In de eerste transferzomer onder het bewind van Rybolovlev spendeerde AS Monaco een kleine 25 miljoen euro, waarna promotie naar het hoogste niveau werd bewerkstelligd. Daarna trok de Russische zakenman, die een geschat vermogen van ongeveer zes miljard euro heeft en rijk werd dankzij zijn kunstmestbedrijven, pas echt de portemonnee. In de zomer van 2013 gaf AS Monaco een slordige 150 miljoen euro uit op de transfermarkt. In tweeënhalf jaar tijd investeerde Rybolovlev 325 miljoen euro in de club.
Doordat AS Monaco in zijn eerste seizoen als tweede eindigde in de Ligue 1, diende zich een probleem aan: de Financial Fair Play-regels die gehanteerd worden door de UEFA in de Champions League. Het voornaamste probleem was dat AS Monaco amper sponsorinkomsten en recettes binnenhaalde, zeker om de ambitieuze uitgaven te kunnen compenseren. Om die reden werd er een ontmoeting georganiseerd tussen Rybolovlev en Michel Platini en Gianni Infantino namens de UEFA. Uit dit gesprek zou de clubleiding van de Monegasken hebben geconcludeerd dat er iets moest gebeuren om geen straf van de UEFA te riskeren. In de zomer van 2014 besloot AS Monaco om die reden onder meer Falcao en James Rodríguez te laten vertrekken. Bovendien kwam men op de proppen met een buitengewone sponsordeal, die volgens de reconstructie van NRC Handelsblad werd geregeld via het Zwitserse sportmarketingbedrijf AIM van de Nederlander Bernard de Roos.
AIM garandeerde AS Monaco met het sponsorcontract 1,4 miljard euro over een periode van tien jaar, wat neerkomt op 140 miljoen per jaar. Dat is genoeg om de uitgaven te kunnen dekken en aan de Financial Fair Play-regels te voldoen. Dit bedrag moest door een bedrijf op de Britse Maagdeneilanden, via een firma van De Roos in Hongkong, naar Monaco worden overgemaakt. City Concept Ventures, waar het geld vandaan kwam, is volgens de informatie van NRC te herleiden naar Rybolovlev. Om de UEFA te overtuigen van de schimmige inkomsten, werd Andrea Traverso, de verantwoordelijke voor de Financial Fair Play bij de UEFA, uitgenodigd voor een diner in Monaco. Hij zou de club vervolgens hebben geholpen met het voorbereiden van een hoorzitting van de Europese voetbalbond.
Na een halfjaar gaat het al mis met het ambitieuze sponsorcontract. Rybolovlev kwam zijn belofte niet na, wat te maken zou hebben kunnen gehad met een conflict met Prins Albert of de harde scheiding van zijn vrouw, die hem miljarden kostte. In het vervolg werden de gaten in de begroting voornamelijk gedicht met de verkoop van spelers. De UEFA was opvallend mild voor het goochelende Monaco en trof een voor de club 'zeer gunstige' schikking. De speler die afgelopen jaren het grootste bedrag heeft opgeleverd, is Kylian Mbappé. Paris Saint-Germain nam de aanvaller voor een bedrag van 180 miljoen over van AS Monaco, na hem vorig seizoen eerst een jaar gehuurd te hebben. Volgens Der Spiegel heeft Rybolovlev een flink deel hiervan in eigen zak gestoken: 124 miljoen. AS Monaco ontkende deze beschuldigingen op 'krachtige' wijze. Rybolovlev heeft volgens een statement van de club 'niet één euro' verdiend aan de transfer van Mbappé en de Monegasken wijzen erop dat de eigenaar sinds zijn komst bijna 335 miljoen euro in de club heeft gestoken om transfers af te ronden, om schulden weg te werken en om salarissen te betalen.
Overigens is Rybolovlev niet alleen eigenaar van AS Monaco, maar heeft hij sinds 2017 ook Cercle Brugge in handen. Die overname kwam volgens De Standaard tot stand door een nauwe samenwerking met Pierre François, de algemeen directeur van de Belgische Pro League. Men zag de overname van een buitenlandse club bij AS Monaco als een oplossing voor de problemen rond de Financial Fair Play-regels, omdat er dan gemakkelijk met spelers geschoven kon worden. Men had Sint-Truiden, OH Leuven en Moeskroen op het oog, maar de keuze viel uiteindelijk op Cercle Brugge. François, die geregeld verwelkomd werd in Monaco, bemiddelde in de overname van de Belgische club.
Daarmee heeft François geen regels overtreden, maar een buitenlandse overname van een Belgische club druist wel in tegen de doelen van de Pro League om het aantal buitenlandse spelers in de competitie terug te dringen. Om die reden kwam de Pro League ook met eigen Financial Fair Play-regels, die overigens al ver voor invoering bij AS Monaco bekend waren. Met hulp uit het prinsdom promoveerde Cercle Brugge vorig seizoen overigens wel naar het hoogste niveau. Zoals eerder aangehaald, verloopt het bij Monaco momenteel een stuk moeizamer op sportief gebied. De vraag is welke invloed alle onrust rond Rybolovlev heeft op de club, want dankzij de Rus werd de club zeven jaar geleden gered van de ondergang. Mogelijk is de huidige sportieve rampspoed een voorbode voor wat Monaco komende tijd nog te wachten staat.
