'Als topspeler ga je voor Oranje spelen, ik kan het anders nog hier proberen'
Door Chris Meijer
Suleiman Jalu (21) hangt net op met zijn moeder. "Het regent flink in Nederland, hè?", vraagt hij kort nadat hij zijn telefoon heeft opgenomen, op een dag waarop de regen onophoudelijk met bakken naar beneden komt. Regen heeft Jalu al een tijdje niet meer gezien, want dat valt in het hart van Malta nu eenmaal amper. "Gelukkig niet", grijnst Jalu. Hij is inmiddels alweer twee maanden terug op het eiland in de Middellandse Zee, nadat hij in Antwerpen werd geopereerd aan zijn knie en de eerste weken na de operatie doorbracht bij zijn familie in Eindhoven. "Het gaat goed, maar het is een lang proces. Er zitten drie maanden op sinds de operatie en ik moet nog even, maar het verloopt allemaal voorspoedig. Ik heb nog geen terugval gehad, dus ik mag niet klagen."
Het noodlot sloeg voor Jalu toe tijdens een training in november, nadat hij kermend van de pijn door zijn knie zakte. "Het deed pijn, maar door de adrenaline kon ik gewoon lopen. Daardoor dachten ze dat het niks ergs was en dat ik de volgende dag wel weer kon trainen. Toen ik 's avonds naar huis ging, begon mijn been op te zwellen", vertelt Jalu. Een scan en een specialist in Antwerpen bevestigden wat een Maltese arts al had vastgesteld: schade aan de binnenband, kruisband en meniscus. Het betekende een klap voor Jalu, want de spits was met twee doelpunten in zijn eerste zeven wedstrijden voor Balzan veelbelovend aan het seizoen begonnen. "In de voorbereiding heb ik corona gehad, ik was net op tijd hersteld voor de start van de competitie. Het seizoen begon goed, ik was de jongste, ik scoorde en iedereen was positief. Het ging écht lekker, ik dacht: als dit zo doorgaat, kan ik misschien aan het einde van het seizoen al wel een mooie stap zetten. Toen gebeurde dit. Tja. Tegenslag. Door mijn geloof ben ik mentaal sterk, dus dit soort dingen breken mij niet. Inmiddels heb ik wel meer tegenslagen meegemaakt, dus ik zie dit als een les."
De tegenslagen waar Jalu op doelt, vinden zijn oorsprong in de zomer van 2019. Willem II nam die zomer afscheid van een groot deel van de spelers van zijn Onder-19-elftal, omdat de beloftencompetitie op korte termijn op de schop zou gaan. "Ik wilde niet ergens in een beloftenteam gaan spelen, omdat daar normaal gesproken spelers van het eerste de voorkeur krijgen en ze verder niet echt naar je omkijken. Tenzij je heel veel geluk heb", verklaart hij. "Ik wilde wachten op een club waar ik direct bij het eerste kon aansluiten, dus dat was afwachten. Stages lopen, dingen overwegen: ik wilde wachten op het juiste. Uiteindelijk heb ik een halfjaar voor mezelf getraind, dat heeft me mentaal sterk gemaakt. Je moet alles zelf doen: ballen pakken, kijken wat je gaat doen. In de regen, met mijn broertjes. Dat heeft me doen beseffen dat je het zelf moet doen. Veel jongens die ik ken stoppen dan. Ik had jaren geïnvesteerd om profvoetballer te worden, waarom zou ik dan stoppen bij een tegenslag?"
Het is niet zo dat het in dat halfjaar helemaal stil bleef. Zo werkte hij een stage af in Roemenië ('op het tweede niveau, ik weet niet eens meer hoe die club heet') en was er sprake van belangstelling vanuit Portugal, al werd dat nooit echt concreet. Van zijn zaakwaarnemer had hij ook al gehoord van interesse uit Malta. "Toen was ik nog niet overtuigd, ik wist niet eens wat Malta was. Later ging ik een beetje onderzoek doen en zag ik dat Balzan de laatste jaren Europa League-voorrondes heeft gespeeld. Dat is best mooi om op je cv te hebben. Ik zag dat Augustine (Loof, red.) hier speelde en dacht: hij heeft bij PSV en FC Eindhoven gespeeld, dus hij zal niet zomaar hierheen gekomen zijn." Ruim een jaar geleden arriveerde Jalu daarom op Malta voor een stage bij Balzan FC. Sportief directeur Vladimir Simovic raakte gecharmeerd van Jalu. Maar ja, hij had een halfjaar niet in clubverband gevoetbald en Balzan mag maar een beperkt aantal buitenlandse spelers in de selectie hebben. "Hij vond me een goede speler, dus hij wilde me een halfjaartje ergens anders laten spelen en in de zomer laten terugkeren. Alleen toen hij tegen me zei dat ik naar Servië kon, reageerde ik: 'Je bent gek, daar ga ik echt niet naartoe'."
Wat heeft je tóch doen besluiten om naar OFK Belgrado te gaan?
"Er kwam verder niks concreets, dus ik moest wel gaan voetballen. Op dat moment had ik al een halfjaar niet gespeeld. Ik had verder weinig onderzoek gedaan en ben gewoon gegaan. Toen ik daar eenmaal kwam, kreeg ik te horen dat het best een grote club is. In de bestuurskamer zag ik dat ze tegen Agüero met Atlético Madrid in de Europa League hadden gespeeld."
OFK Belgrado is inderdaad vijfvoudig kampioen van Joegoslavië en speelde nog niet zo lang geleden in de Europa League, maar is inmiddels afgezakt naar het derde niveau. Merkte je dat het nog steeds een grote club is?
"Ze hadden een heel groot stadion, alleen het is een beetje verouderd. Het draait in Belgrado natuurlijk ook allemaal om Rode Ster en Partizan. Ik ben daar een wedstrijd gaan kijken, het is gekkenwerk. De supporters van Rode Ster en Belgrado zijn gek. Die stadions zijn zó dicht bij elkaar, ongelofelijk. Het eerste wat ze me vroegen: 'Voor wie ben je?' Voor niemand, ik kende die clubs amper. 'Ja, je moet voor die of die zijn', reageerden ze dan. Ik ben voor niemand, het zijn allebei mooie clubs. Rode Ster is wel groter dan Partizan, denk ik."
Met de Onder-19 speelde je op het hoogste niveau van Servië, in een competitie met onder meer Partizan en Rode Ster.
"Er zaten echt goede spelers tussen, wij waren beter dan het eerste dat op het derde niveau speelde. Die jongens en trainers spraken alleen nauwelijks Engels. In Nederland ben je gewend van achteruit op te bouwen, maar in de eerste officiële wedstrijd heb ik één keer gedribbeld. Verder was het springen, koppen, je werd omver geduwd: echt gewoon vechten. Ze lopen de hele dag te schelden, dat is het eerste dat ze me leerden. Ik heb een beetje de taal geleerd, daar heb ik nu wel wat aan. Bij Balzan heb ik ook wat Servische teamgenoten."
Je tijd in Servië heeft alleen niet zo lang geduurd, want na nog geen twee maanden kwam overal het voetbal stil te leggen na de uitbraak van het coronavirus.
"Ik dacht: ik ga een halfjaartje lekker voetballen. Maar na twee wedstrijden kwam corona, toen moest ik weer terug naar Nederland om hetzelfde te doen als het halfjaar daarvoor. Dat is ook een klap die me sterker heeft gemaakt. Dit keer was het wat makkelijker, omdat ik niet de enige was. De meeste jongens gingen voor zichzelf trainen. Het was ook richting de zomer, dan is het wat lekkerder weer. Wel jammer, ik had het echt naar mijn zin. OFK Belgrado was ondanks alle problemen een warme club, ik had het naar mijn zin en het was een mooie ervaring. Als ze ooit weer op het hoogste niveau gaan spelen, zou ik wel overwegen om terug te gaan."
Jalu had afgelopen zomer al kunnen terugkeren naar Servië. Hij werkte in mei een stage af bij OFK Zarkovo en de op het tweede niveau uitkomende club raakte gecharmeerd. "Alleen moesten ze de competitie afmaken, dus ik ben vervolgens teruggegaan naar Nederland. Ik zou daar voor het nieuwe seizoen naartoe gaan, maar in de tussentijd kreeg ik een berichtje van de directeur van Balzan die de onderhandelingen met Zarkovo deed. De coronabesmettingen gingen omhoog, dus het leek erop dat ze het voetbal weer gingen stoppen en er was daardoor geen zekerheid. 'Weet je wat? Kom naar Balzan en dan kijken we vanaf daar wel verder', zei hij."
Was het een vanzelfsprekende keuze om dan bij Balzan te tekenen?
"Eigenlijk wel, ja. Sommige jongens gaan in een rechte lijn naar de top, anderen nemen een omweg. Ik vind dat laatste ook prima. Bovendien doe ik nu ook levenservaring op. Het was nieuw, omdat je weer op jezelf komt te wonen. Maar ik vond het wel fijn, een keertje uit je comfortzone. Ik doe verder niet veel, de dagelijkse dingen zijn normaal: trainen, naar de moskee, boodschappen doen en even naar buiten, om mijn hoofd leeg te maken."
'Ik kreeg een bepaald beeld dat ik moest gaan wonen in lelijke huizen'
Voetbalzone sprak eerder met Moussa Sanoh, toen hij nog voor het Roemeense Gaz Metan speelde.Misschien scheelt het ook dat je met Augustine Loof en Moussa Sanoh twee Nederlandse ploeggenoten hebt daar?
"Moussa ken ik al van kleins af aan, hij is een soort familie. Hij speelde bij PSV en was familie van mijn beste vriend, wij gingen altijd naar hem kijken. We keken tegen hem op toen hij met Memphis bij PSV speelde, dus het is wel grappig dat we nu ook teamgenoten zijn. Augustine heb ik hier goed leren kennen en ik beschouw hem als mijn oudere broer. Hij was er al en heeft me wat dingen laten zien, dat was wel fijn. Ik zie Augustine eigenlijk iedere dag. We wonen apart, maar op vijf minuutjes lopen. Soms zien we elkaar en praten we niet eens, omdat we elkaar zo vaak zien."
Maakt dat nu ook je revalidatie iets makkelijker?
"Dat helpt wel, inderdaad. Mijn dag is volgepland, al is het mentaal wel lastig om te zien dat jij binnen zit en die jongens gewoon aan het trainen zijn. Dan voel je je wel eenzaam."
Heb je al enig idee of je op Malta blijft komende zomer? Je contract loopt momenteel af.
"Ik heb nog niks ondertekend, maar het ziet er niet naar uit dat ik weg ga. De kans is klein dat er een club gaat komen en ik zit hier goed op mijn plek, dus ik hoop vanaf het begin van het seizoen fit te zijn. Dan moet ik een goed seizoen draaien en daarna kan ik misschien een mooie stap maken. Door de blessure en alle tegenslagen die ik heb meegemaakt, wil ik niet te ver vooruit kijken. Ik doe het stap voor stap en het eerste doel is om fit te worden, om terug te komen in het team. Stel dat we volgend seizoen een goed jaar draaien, wil ik best nog een jaar blijven. Want dan gaan we Europees spelen en het is top om dat mee te maken. Ik had het niveau onderschat op Malta, je hebt goede spelers. Seydou Doumbia speelt hier, bijvoorbeeld. Die jongens zeggen dat het niveau hier echt omhoog is gegaan."
Mocht Jalu volgend seizoen gaan spelen bij Balzan, ligt er mogelijk snel een interlandcarrière in het verschiet. Hij werd geboren in Eindhoven, maar de roots van zijn ouders liggen in Guinee. "Je hebt mensen uit Guinee die in Nederland wonen en daar contacten hebben. Ze zeiden tegen mij dat ze konden kijken of ik international kon worden. Eerst was ik er niet echt mee bezig, maar toen zag ik dat ze gekwalificeerd waren voor het WK Onder-17. Mijn zaakwaarnemer heeft contact gezocht met de bond en daardoor begon het te rollen", vertelt Jalu. Zodoende speelde hij in 2017 twee interlands voor Guinee Onder-17, al werd hij uiteindelijk niet geselecteerd voor het WK. "Op zich wel begrijpelijk, want ze hebben de hele kwalificatie met een vast elftal gespeeld. Dan kom ik opeens op het einde om mee te gaan naar het WK. Het was wel een mooie ervaring om daar te zijn."
"Het heeft wel altijd in mijn hoofd gezeten. Als je een topspeler wordt, ga je voor Nederland spelen. Maar anders kun je het altijd voor Guinee proberen. Mijn ouders zijn sowieso trots, maar het maakt ze wel blij. Het is extra speciaal, voor de hele familie." Het was wel even wennen toen Jalu zich als voetballer in Guinee meldde. Allereerst op het trainingsveld. Jalu lacht: "Er zitten wel goede spelers bij. Technisch zijn ze niet normaal. Het voetbal gaat wel anders, veel lange ballen. Tactisch zijn ze veel zwakker, maar speler tegen speler maken ze de jongens uit Europa kapot. En het is véél harder. Ik kreeg op de training echt een doodschop, iedereen schrok en was even stil. Ze wilden zich even laten zien aan een jongen uit Europa."
"Je zag dat het voetbal daar echt enorm leefde. Als we gingen trainen, zat het stadion helemaal vol. We waren de Onder-17, dus kun je nagaan. Ik zie ook beelden dat de straten helemaal vol staan als het nationale team heeft gewonnen. Mensen rennen de spelersbus achterna, het is echt gekkenwerk", gaat hij verder. Niet alleen Jalu, maar ook zijn moeder merkte al snel wat een interlandcarrière voor Guinee losmaakt. "Er kwam een bericht op Facebook dat ik bij het nationale team was en mijn moeder werd daarna de hele dag gebeld. Niet eens door mensen uit Guinee zelf, maar vooral mensen die in Nederland wonen. Op een gegeven moment heeft ze haar telefoon uitgezet, omdat ze het zat was."
In theorie kan Jalu over een klein jaar al op de Afrika Cup staan, daar Guinee zich gekwalificeerd heeft voor het toernooi dat begin 2022 in Kameroen afgewerkt wordt. "Ja, maar ik heb niks van de kwalificatie meegemaakt en ben nu geblesseerd", antwoordt hij bescheiden. "Hopelijk kan ik er op de volgende Afrika Cup bij zijn. Het niveau in de nationale ploeg van Guinee is de laatste tijd enorm omhoog gegaan. Als ik fit terug kom en het goed doe, kom ik vanzelf in beeld. Dat is wel een droom voor de toekomst, absoluut."
