'Veltman is een goede kandidaat om beste aankoop van het jaar te worden'
Door Thijs Verhaar
"Ja, zij spelen met Ibrahimovic en Cavani, maar wij hebben Veltman", zei Frank de Boer in 2014, toen hij nog als trainer van Ajax werd gevraagd hoe hij zich ging wapenen tegen de toen al ijzersterke aanval van Champions League-tegenstander Paris Saint-Germain. Het duel zou door een fout van Nicolai Boilesen en een fabuleuze vrije trap van Lasse Schöne uiteindelijk eindigen in 1-1 en Veltman speelde een prima wedstrijd, zoals hij die in zijn 246 optredens in de hoofdmacht van Ajax zo vaak op de mat legde. De verdediger was een vaste waarde onder De Boer en diens opvolgers Peter Bosz, Marcel Keizer en Erik ten Hag, tot hij afgelopen zomer afzwaaide naar het Engelse Brighton.
In die 246 wedstrijden in Ajax I had hij echter ook geregeld momentjes van onoplettendheid, die hem en zijn ploeg nogal eens schade toebrachten. Welke voetbalfan kan zich geen 'Veltmannetje' herinneren? Het moeten er immers heel wat zijn als jouw eigen naam wordt verbonden aan een terugkerende fout. Vraag het voormalig FC Utrecht-doelman Franck Grandel maar. Hij is in Nederland nooit van het stempel grabbelaar af gekomen, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat Veltman op zijn beurt de laatste jaren maar weinig Veltmannetjes heeft gemaakt. Hij is zekerder van zichzelf geworden en heeft dat naar eigen zeggen mede te danken aan De Boer.
Het kantelpunt voor de verdediger was een duel in de voorronde van de Champions League tegen Rapid Wien in 2015. In Wenen leidde knullig balverlies van Veltman de 2-2 van Robert Beric in, wat Frank de Boer na afloop terecht aanhaalde. "Veltman moet weten op welke momenten hij de voetballende oplossing moet kiezen en wanneer niet. We hebben hem aangegeven dat dit niet kan op dit niveau. De mindset van Joël moet veranderen", aldus de keuzeheer, die zes jaar na dato kan concluderen dat Veltman aan de slag is gegaan met zijn waarschuwing. De verdediger heeft nadien meermaals aangegeven dat hij lekkerder in zijn vel zit en keer op keer naar zijn eigen fouten heeft gekeken om zichzelf te verbeteren.
Zijn aangeleerde degelijkheid en aangeboren spelintelligentie zorgden ervoor dat trainers en teamgenoten in Amsterdam altijd met eerbied en respect over Veltman praatten. Toch wist hij in zijn acht seizoenen in de hoofdmacht van Ajax nooit alle fans te overtuigen, zoals hij ook in het Nederlands elftal met argusogen wordt bekeken door een deel van de Oranje-supporters. Je komt echter niet zomaar tot 27 interlands en hij maakt als verdediger van Brighton Hove & Albion een goede kans om deze zomer mee te gaan naar het EK. Sinds Frank de Boer aan het roer staat bij het Nederlands elftal, werd Veltman tot nu toe elke keer opgeroepen. Wel kwam hij slechts in twee van de acht interlands in actie, hetgeen natuurlijk geen schande is met concurrenten als Virgil van Dijk, Stefan de Vrij, Matthijs de Ligt en Nathan Aké.
Zoals bekend is de kans echter klein dat de geblesseerde Van Dijk het EK gaat halen, zoals ook achter de naam Daley Blind een groot vraagteken staat. Dat betekent dat de categorie daaronder hoop mag koesteren op een uitnodiging. De Boer was waarschijnlijk van plan om vier centrumverdedigers op te roepen, terwijl hij nu eventueel een vijfde man aan kan wijzen nu de UEFA op dinsdag 4 mei heeft aangekondigd dat alle bondscoaches drie extra spelers mogen oproepen voor dit EK. De Vrij, De Ligt en Aké zijn mits fit zeker van hun plekje en daarachter zijn mannen als Veltman, Sven Botman en Jeremiah St. Juste de voornaamste gegadigden, terwijl ook de jonge talenten Jurriën Timber en Jordan Teze wellicht een kansje voor zichzelf zien weggelegd.
Het meest waarschijnlijk is dat De Boer met zijn drie extra opties in iedere linie een versterking meeneemt, waarbij veelzijdige spelers om logische redenen extra interessant zijn. Goed nieuws dus voor Veltman, die dit seizoen al in drie verschillende rollen heeft gespeeld bij Brighton. Zijn coach Graham Potter streeft ernaar om aanvallend positiespel op de mat te leggen met een 3-5-2-formatie, al kiest hij tegen de topteams voor meer zekerheid met een 4-3-3-variant. "Veltman staat dus geregeld centraal opgesteld, maar heeft zich ook bewezen als defensieve rechtsback en als offensieve wingback", legt Goal-journalist Patrick Gleeson op verzoek van Voetbalzone uit.
De clubwatcher van Brighton is van mening dat Veltman met zijn ervaring heeft bijgedragen aan de defensieve stabiliteit van the Seagulls. "Achterin zit het mede dankzij zijn inbreng wel snor. Ze hebben bijvoorbeeld even veel of even weinig tegentreffers als Liverpool", aldus Gleeson, die ruiterlijk toegeeft dat hij vooraf niet al te hoge verwachtingen had van de Nederlander. "Hij is voor slechts één miljoen euro gehaald en was aan het begin van het seizoen de tweede rechtsback achter Tariq Lamptey. Zijn concurrent raakte in december echter geblesseerd en Veltman heeft hem uitstekend vervangen, terwijl hij als het nodig is ook centraal zeer goed uit de voeten kan. Ik ben echt onder de indruk van zijn techniek en rust aan de bal."
Geen Veltmannetjes dus, al gaf de verdediger in april aan de lokale krant The Argus toe dat hij in zijn eerste maanden in Engelse dienst flink moest wennen aan de Premier League. "Het tempo ligt zo hoog. Het is echt vergelijkbaar met de Champions League. In dat toernooi speelde ik vroeger elke drie weken met Ajax en nu voelt het alsof ik elke week een paar Champions League-wedstrijden afwerk", aldus de 29-jarige verdediger, die volgens clubwatcher Gleeson in zijn eerste optredens nog wel eens een bal onder zijn voet door liet glippen als gevolg van het hoge tempo. "Laten we het maar opstartproblemen noemen, want het heeft niet tot tegengoals geleid en hij is nu solid as a rock.
Veltman deed dit seizoen in dienst van Brighton al 28 keer mee in de Premier League. In de laatste tien duels miste hij zelfs geen minuut, terwijl dat volgens Gleeson ook zo gaat blijven als zijn directe concurrent Lamptey is hersteld van zijn hamstringblessure. "Ik verwacht dat Veltman gewoon rechtsachterin blijft staan, tenzij hij centraal harder nodig is. Ik kan me in ieder geval niet voorstellen dat Potter hem uit het elftal haalt, want daarvoor is hij veel te belangrijk geworden", prijst de journalist van Goal. "Wat mij betreft is Veltman zelfs een goede kandidaat om de beste aankoop van het jaar te worden, want het is moeilijk om kwaliteit te vinden voor weinig geld. Ik verbaas me er nog steeds over dat hij voor bijna niets is gekomen en dan zo'n goed seizoen draait."
Cijfers van Opta wijzen echter uit dat hij het op een hoger niveau wel lastiger heeft dan bij Ajax. In zijn laatste seizoen in dienst van de Amsterdammers kwam hij in de Nederlandse competitie tot een passnauwkeurigheid van 88,3 procent, terwijl dit bij Brighton is gezakt tot 78,7 procent. Het statistiekenbureau voert daarbij wel aan dat hij nu vaak als wingback speelt, waardoor hij automatisch meer risico in zijn spel moet leggen. Tegelijkertijd scoort hij op offensieve aspecten weer beter dan de hierboven genoemde concurrenten voor een plekje bij de Oranje-selectie, waarbij wel moet worden opgemerkt dat Botman, St. Juste, Timber en Teze allemaal als centrale verdediger spelen bij hun clubs en dus in principe minder vaak mee naar voren komen.
Veltman staat dit seizoen ongeveer even vaak centraal in de defensie als aan de rechterkant van de verdedigingslinie. Volgens Gleeson zit er geen verschil tussen zijn prestaties op beide posities, zoals hij ook niet beter of slechter gaat presteren als hij als defensieve of offensieve back moet spelen. Zijn beste wedstrijd van dit seizoen werkte hij echter in februari af tegen Aston Villa (0-0). Daar werd hij als rechtsback gedwongen om de Engelse sterspeler Jack Grealish te achtervolgen en dat deed Veltman met verve. "Ik weet hoe ik tegenstanders moet frustreren", sprak de Nederlander na afloop stralend in gesprek met BT Sport. "Jack vindt het vervelend als je kort op hem zit en continu dicht bij de bal blijft, dus dat heb ik goed gedaan."
Trainer Graham Potter zag hetzelfde en voegde toe dat Veltman ook in aanvallend opzicht van grote waarde was geweest tegen the Villans. "Hij scoorde ook nog bijna de winnende en zorgde ervoor dat hun grootste dreiging werd uitgeschakeld. Dan heb je het gewoon heel goed gedaan", prees de oefenmeester, die het begin april voor Veltman op moest nemen toen Bruno Fernandes van Manchester United woest op de Nederlander was na de onderlinge wedstrijd. De Portugees foeterde na afloop dat someone zijn enkel bijna brak met een te laat ingezette tackle toen hij de pass gaf waaruit Marcus Rashford de winnende treffer (2-1) scoorde.
Het is niet met zekerheid te zeggen of Fernandes in zijn boosheid de naam van Veltman - die overigens geen kaart kreeg voor het voorval - niet wilde noemen of dat hij het gewoon echt niet wist. Het laatste lijkt echter het meest waarschijnlijk. Als aankoop van slechts een miljoen euro bij een middenmoter in de Premier League ben je nu eenmaal geen grote naam. En als je alleen maar degelijke dingen doet, valt het bij de meeste voetbalfans gewoon niet zo snel op, zoals het ook bij Ajax lang niet altijd duidelijk was wat Veltman zo geliefd maakte bij zijn ploeggenoten. Zijn nieuwe team, trainer Potter en clubwatcher Gleeson heeft hij dit seizoen echter ook binnen de kortste keren weten te overtuigen, dus nu is het aan Frank de Boer of dat genoeg is om hem mee te nemen naar het EK.
