'Ik denk dat Mbappé en Neymar ook wel met Ihattaren willen spelen'
Door: Kevin van Buuren & Justus Dingemanse
"Als ik de kans heb om even buiten te voetballen, doe ik dat nog steeds." Voor de camera van toen zit een topfit talent, dat vooral geniet van zijn leven als voetballer. Hij geeft aan dat hij vroeger kampte met gewichtsproblemen. "De trainer zei tegen mij: 'Je bent veel te dik.' Ik mocht alleen nog maar water drinken." Ihattaren doet wat hij moet doen om het te maken bij zijn PSV, de club waar hij als achtjarig jochie binnenkwam.
Wanneer hij voor de camera zijn dromen deelt, is de ster van Ihattaren al rijzende. Hij won al het EK Onder 17 met zestien jaar, elf maanden en veertien dagen maakten slechts drie PSV'ers op jongere leeftijd hun debuut. Eén naam die hij in die lijst passeerde keert voorafgaand aan het seizoen 2019/20 terug bij PSV: Ibrahim Afellay. Mo, die in de jeugd nog 'kleine Ibi' werd genoemd, zou dat seizoen een goede relatie krijgen met zijn idool.
Ihattaren wil na zijn debuut in januari 2019 vooral belangrijk worden voor PSV, om vanuit daar de volgende stap te maken: "Ik wil voor de hoogste transfersom ooit weggaan bij PSV. Dan speel ik binnen een paar jaar op topniveau." Zijn favoriete spelers zijn op dat moment Mbappé en Neymar, waar hij dan ook graag mee wil spelen. "Ik denk dat zij ook graag met Ihattaren willen spelen", grapt de linkspoot. Met de wereld aan zijn voeten vergeet de jongeling niet waar hij vandaan komt: "Op mijn schoenen staat 'papa' en 'mama'. Voor hen doe ik het allemaal", zegt hij terwijl zijn blik alvast vooruit droomt.
Een valse start
Zijn definitieve doorbraak kent dan ook een valse start, wanneer de vader van Ihattaren vlak na de start van het seizoen overlijdt. Mustapha Ihattaren heeft al een tijd kanker, wat hem in oktober 2019 fataal wordt. Zijn zoon heeft op dat moment alweer zeven wedstrijden in het eerste op zijn naam. Na een invalbeurt tijdens de opening tegen FC Twente moet de aanvallende middenvelder een helft met Jong PSV meespelen. Maar na twee goals wordt het talent direct weer bij de A-selectie gehaald door toenmalig trainer Mark van Bommel.
De Marokkaanse Nederlander maakt vooral indruk tegen Ajax, in september. De middenvelder heeft geen direct aandeel in de gelijkmaker van Donyell Malen, maar toont zich volwassen en neemt volgens sommige analyses zijn ploeg zelfs op sleeptouw. "Ach, wat was hij goed", zucht Rafael van der Vaart. Ook Theo Janssen is enthousiast: "Alsof hij buiten met zijn vriendjes speelt." Ook na de dood van zijn vader begint Ihattaren verrassend snel weer met voetballen. Waar misschien verwacht wordt dat de emotionele tiener zijn tijd neemt om het verlies te verwerken.
In december dat jaar wordt Van Bommel ontslagen. Na 3-1 verlies tegen Feyenoord, waarin Ihattaren 31 minuten meespeelt, laat PSV de trainer gaan. Ook voor Ihattaren een verlies. Niet alleen de trainer die het in hem zag zitten, maar ook de trainer die hem steunde na het verlies van zijn vader. "Daarom zal ik hem nooit vergeten. Hij is een toptrainer, maar anderen zien het anders", zegt hij tegenover de pers. Onder interim-trainer Ernest Faber maakt Mo nog steeds veel minuten. Van zijn 23 competitiewedstrijden in dat seizoen start hij er 20 in de basis. Toch wordt zijn goede impressie steeds weer in verhouding gezet met zijn moeilijke privésituatie. "Af en toe ben ik gewoon op. Fysiek en in mijn hoofd. Dan blijf ik er maar aan denken", verklaart hij tegenover VI, waarna de technicus zich herpakt: "Wat ik tot nu toe heb laten zien, is nog niets!"
De zuurste transfer van PSV ooit
Het seizoen daarna wordt Roger Schmidt aangesteld. Schmidt wil het Duitse gegenpressing implementeren bij de Brabanders: "Hoge intensiteit en snelle positiewisselingen, dat zul je gaan zien", belooft hij. De eerste maanden lijkt er in die explosieve speelstijl geen plek voor Ihattaren. Met name in Europese wedstrijden krijgt hij opvallend weinig minuten. "Spelers krijgen geen aparte behandeling. Ik ben gehaald om resultaat te halen", verklaart de trainer, die tegelijkertijd om geduld vraagt. "Hij is pas achttien jaar en moet zich nog ontwikkelen."
Diezelfde maanden worden er ook vraagtekens geplaatst bij de discipline van de middenvelder annex aanvaller. Hij keert iets te zwaar terug van zijn zomervakantie en wordt 'onderuitgezakt' gefotografeerd op de bank bij Oranje, balend dat hij zijn debuut niet mag maken. Het talent wordt, nu hij als volwaardig selectielid wordt beschouwd, dan ook steeds vaker gepasseerd om professionele redenen. Ihattaren valt dit seizoen te vaak op door zijn afwezigheid. Door keuzes van de trainer, mysterieuze ziektedagen en blessures, maar ook door zijn apathische houding wanneer hij wel in het veld staat.
Zelf ontkent het wonderkind onenigheid met zijn trainer, die hij een knuffel geeft na een fantastische goal tegen FC Utrecht. "Hij is heel streng voor me geweest. Hij laat me zien hoe het profleven eruitziet. Dat houdt me scherp", legt hij uit aan FOX Sports. Tegenover Andy van der Meijde zegt Ihattaren dat er ook geen probleem is met zijn gewicht. Hij geeft aan dat er in zijn familie meer zijn met aanleg om snel aan te komen. "Maar als je denkt dat grappen over mijn gewicht mij raken, pak ik je terug", zegt hij met een knipoog.
Toch voelt het seizoen van Ihattaren steeds meer als een stap op de weegschaal na het weekend. Eind februari 2021 legt Schmidt uit waarom de middenvelder niet bij de selectie zat tegen Ajax: "Zijn gedrag moet veranderen, anders speelt hij niet", hoort het AD. Ook ex-mentor Afellay, inmiddels analist, is kritisch: "Hij moet beseffen dat hij slecht bezig is. Hard work beats talent, when talent doesn't work hard." Enkele weken later melden Voetbal International en het Eindhovens Dagblad dat Ihattaren 'wangedrag vertoont'. Later leggen deze media uit dat de middenvelder onder meer liegt over zijn personal trainer, ongeïnteresseerd is en telefoneert op het veld. Schmidt, die eerder van kapitaalvernietiging werd beschuldigd, krijgt steeds meer gelijk. Het supertalent dat alles in zich heeft... afgekeurd op de eigenschap die een voetballer zelf in de hand heeft: hoe graag wil je? Of heeft Mo, na het verlies van zijn vader en ogenschijnlijke depressie, zijn mentaliteit juist niet meer onder controle?
Wanneer Ihattaren de laatse vier competitiewedstrijden van PSV mist, wegens een blessure en ziekte, weet men het zeker. De Marokkaanse Nederlander heeft zijn laatste wedstrijd voor de Brabantse club gespeeld. Zijn transferwaarde ligt aan het einde van dit seizoen (volgens Transfermarkt.nl) op zo'n 12 miljoen euro. Rond het ontslag van Van Bommel, anderhalf jaar eerder, was dit nog 22 miljoen euro. Nog maar een fractie van de 42 miljoen die Hirving Lozano de club opleverde en die Ihattaren hoopte te overtreffen. Uiteindelijk verruilt hij PSV voor het Italiaanse Juventus, dat slechts 1,9 miljoen euro betaalt.
Waar is Mo?
Juventus verhuurt het talent, nog altijd maar negentien jaar, direct aan Sampdoria. Hier wordt hij opnieuw het onderwerp van gesprek en valt hij wederom op door afwezigheid. Wegens privéredenen reist hij af naar Nederland, waar Sampdoria mee akkoord gaat. Vervolgens is Ihattaren echter spoorloos. In november 2021 verschijnt hij weer op Instagram. Hij is aan de slag met een personal trainer, bewijst hij met een foto. Maar minuten voor Sampdoria maakt hij nooit.
Zelf vindt hij zijn verdwijning goed te verklaren: "Ik kreeg geen salaris, er werd niets geregeld, geen bankrekening of verzekering. Toen heb ik voor mezelf gekozen, mezelf in bescherming genomen en ben vertrokken. Het vertrouwen was weg", legt hij later uit aan De Telegraaf. Sampdoria ontkent iedere beschuldiging en overweegt juridische stappen te zetten.
Enkele maanden later is Ihattaren weer eens te zien op een voetbalveld. Uitgerekend Ajax huurt de middenvelder van Juventus. Eerst moet hij fit worden bij Jong Ajax en hij moet van ver komen. "Als je niet kan rennen, en dan bedoel ik met onze intensiteit, dan houdt het op", verklaart Ten Hag aan ESPN. Alle ogen zijn dan ook op hem gericht als hij op 1 april debuteert voor Jong Ajax tegen NAC Breda. "Dat hij meer kan dan de gemiddelde KKD-speler, lijkt me helder. Maar hij is nog steeds te zwaar. Dat blijf ik merkwaardig vinden op zijn leeftijd", zegt Sjoerd Mossou bij Voetbalpraat.
Herboren hoop
In de weken daarna laat Ihattaren zien waarom Ajax nog in hem gelooft. Hij scoort prachtig tegen TOP Oss en maakt een paar wedstrijden later zelfs een hattrick tegen VVV-Venlo. Nog steeds durven kenners geen uitspraken te doen over zijn toekomst. "Is hij wel geschikt voor de top?", is de vraag die gezien zijn verleden vaak gesteld wordt. "Het is een kwestie van discipline", zei trainer Heitinga na zijn veelbelovende debuut.
Mohamed Amine Ihattaren, nog altijd maar 20 jaar, blijft daarmee een zorgenkindje van de voetbalminnend Nederland. Men gunt hem alles, maar de aanvaller verspeelde een hoop krediet. Nu hij weer met beide benen op de grond staat, kan het talent de weg omhoog inslaan. Zijn kwaliteiten staan buiten kijf, maar niemand kan in het hoofd van deze jongen kijken. "Op je 24e moet je klaar zijn", zei Ihattaren zelf ooit. "Dan moeten al je minpunten uit je spel zijn, vind ik." Hij heeft dus nog wel even, maar heeft ook nog bergen werk te verzetten om ooit alsnog een transferrecord te breken.
