'Kökçü is straks misschien wel vijftig of zestig miljoen euro waard'
Door: Kevin van Buuren & Justus Dingemanse
"Ik heb wel vaak gehoord dat ik het niet zou halen", zegt een achttienjarige Kökçü tegenover de VZ-camera van toen. Hij kwam in de jeugd van FC Groningen terecht omdat hij daar altijd met zijn broer een balletje ging trappen, totdat ze niet meer om het fanatieke duo heen konden. Op zijn veertiende kwam hij terecht bij Feyenoord. "Het belangrijkste is geduld hebben en geloven in wat je kan."
Op het moment dat hij zijn dromen aan Voetbalzone bekendmaakt, heeft hij zijn debuut voor Feyenoord al achter de rug. "Ik had er niet op gerekend", vertelt hij over dat moment. "Ik denk dat dat wel heeft geholpen. Ik moest er ineens staan, daardoor kon ik wel vrij voetballen eigenlijk." Zijn eerste minuten werden meteen een succes. "Een goal en een assist, beter kun je de Eredivisie niet inrollen", glimlacht hij.
Voor het seizoen 2019/20 wil hij een vaste waarde zijn. De eerste voortekenen hiervan zijn vooraf al getoond: Kökçü mag begin 2019 een nieuw contract tekenen bij de Rotterdamse club. "Ik wil voor Feyenoord minimaal twintig miljoen opleveren. Dan naar Duitsland. Vanaf daar naar de Spaanse competitie en dan hoop ik bij een topclub te eindigen." Maar eerst is het tijd voor de jeugdinternational van Oranje om zijn belofte in te lossen en te laten zien waarom Feyenoord hem als jonge speler naar de club haalde.
Veelbelovend
Voor Nederlandse fans eindigt Kökçü het voorgaande seizoen enigszins teleurstellend. Niet vanwege zijn prestaties, maar omdat de Turks-Nederlandse middenvelder in juli 2019 bekendmaakt voor Turkije uit te willen komen. Het komt de jongeling op kritiek te staan, daar hij vanaf zijn zestiende alle jeugdelftallen van Oranje doorliep. Zelf spreekt hij over een weloverwogen keuze: "Frenkie de Jong en Georginio Wijnaldum, wie gaat die er de komende jaren nou uitspelen?" vraagt hij zich hardop af. Desondanks begrijpt hij dat hem de 'morele verplichting om voor Nederland te kiezen' wordt opgelegd.
Maar, ook voor een selectie in het Turkse elftal - hij speelt in september al wel voor het eerst mee met Turkije Onder 19 - moet Kökçü zich eerst in de kijker spelen bij zijn club Feyenoord. Toenmalig trainer Jaap Stam, die Giovanni van Bronckhorst verving, gebruikt het Turkse talent met name als basisspeler, vaak in een aanvallende rol op het middenveld. Het veelbelovende rendement van zijn debuutwedstrijd houdt hij niet vast - Kökçü scoort eenmaal in de eerste helft van de competitie - maar door zijn harde schot, korte passing en kleine draaicirkel lijkt de rechtspoot een geboren nummer 10.
Na een flinke verliespartij tegen Ajax stapt Stam na enkele maanden al op. Voor een jonge speler als Kökçü een spannend moment: ziet de nieuwe trainer het in hem zitten? Gelukkig klikt het direct met Dick Advocaat, die wordt aangetrokken als opvolger van Stam: "Hij laat merken vertrouwen in mij te hebben. Hij is hard en duidelijk en leert me als geen ander hoe ik moet omschakelen." Het is aan Advocaat om elementen toe te voegen aan het spel van Kökçü. De ervaren coach noemt hem 'Nederlands grootste talent', maar hij wil meer zien van de jongeling. Meer energie, meer goals.
En Kökçü levert. In de tweede seizoenshelft speelt hij steeds vaker de volle negentig minuten. Hij maakt een belangrijke goal tegen FC Utrecht, de oude club van Advocaat, en geeft in de weken daarna nog vier assists. Hij wordt daarnaast door de Eredivisie uitgeroepen tot beste speler onder de 21 jaar in de maand december. Orrie verstuurt de meeste passes binnen Feyenoord en voegt zich in een rijtje met Salomon Kalou en Dirk Kuyt, die eveneens hun eerste vijf goals allemaal in uitwedstrijden produceerden. Door CoViD-19 wordt het seizoen vroegtijdig afgebroken, maar achter de Rotterdamse havens prijkt de stip van Orkun Kökçü aan de horizon. De marktwaarde van de negentienjarige Feyenoorder ligt (volgens Transfermarkt.nl) dit moment op zo'n veertien miljoen euro. Zijn doel van twintig miljoen euro lijkt binnen handbereik.
Een ruwe diamant
Op 6 september 2020, precies een jaar na zijn debuut voor Turkije Onder 19, mag Kökçü debuteren in het eerste elftal van zijn vaderland. Intussen wacht hij door de coronacrisis nog steeds op zijn eerste volledige seizoen met Feyenoord. Het wordt een zwaar jaar. Het talent dat sinds zijn debuut geen Kuipvrees kende, lijkt juist te zwichten voor een leeg stadion. Met slechts één assist in de competitie en één goal in de Europa League die Feyenoord kansloos moet verlaten, lijkt de ontwikkeling van de middenvelder te haperen.
Vervolgens kampt Kökçü met een slepende enkelblessure, die hem weken aan de kant houdt. Feyenoord maakt ondertussen de nieuwe trainer van het komende seizoen bekend: Arne Slot. Kökçü zal zich voor diens komst al in de kijker willen spelen. In de tweede seizoenshelft, na hersteld te zijn van zijn blessure, herpakt hij zich deels. In het laatste seizoen van Advocaat maakt de middenvelder nog steeds veel minuten in een Feyenoord dat niet de concurrentie huisvest om hem op de bank te zetten, maar hij oogt nog te veel als een talent. Ruw, bij vlagen erg goed, maar vooral vaak slordig. Zijn waarde, begin dit seizoen 2020/21 geschat op zo'n 17,5 miljoen, daalt dan ook snel. Zelf denkt hij dat er meer kritische geluiden zijn sinds zijn keuze voor Turkije. "Misschien klopt dat wel niet, maar zo voelt het soms. In Turkije genieten jonge spelers meer krediet dan in Nederland." Namens de Turken speelt de Feyenoorder tien minuten mee op het EK 2021, tegen Zwitserland. Zijn land gaat met drie verliespartijen echter roemloos ten onder.
Ondanks zijn mindere vorm ziet Feyenoord nog altijd de belofte die de inmiddels Turks international kan waarmaken. Dat vertrouwen blijkt weer als sterspeler Steven Berghuis Feyenoord aan het eind van het seizoen verlaat. Kökçü krijgt hierna het gewilde rugnummer 10 en de status die hierbij komt. Het lijkt daarnaast een manier van druk uitoefenen op het talent. Het is de rol die hij al op zich had moeten nemen, wat niet helemaal lukte. Nu krijgt hij het bijbehorende nummer, om zich onder Slot ook zodanig te gedragen op het veld.
Toch blijft de ontevredenheid heersen. Na het tweeluik met FC Drita, in de kwalificatieronde voor de Conference League, laat oud-Feyenoord-trainer Mario Been zich kritisch uit over de middenvelder: "Hij wil elke bal moeilijk geven. Hij moet de spelers om zich heen aan het werk zetten, maar momenteel is hij zó slordig." Kenneth Perez levert dezelfde verbeterpunten aan: "Hij kan voetballen, maar het tempo is te laag. Hij moet inhoud krijgen en dynamischer worden, of een linie terugzakken en als 'zes' gaan spelen."
Een nieuwe rol
Slot lijkt die mening te delen. Na een stevig gesprek met de Turkse middenvelder valt het de komende weken op dat Kökçü een meer controlerende rol heeft. Hij komt de bal vaker halen bij de verdedigers en verdeelt het spel met meer rust. Bij Dit was het weekend zijn Kees Kwakman en Marciano Vink lovend: "Deze rol past hem heel goed", zegt Kwakman. "Hij heeft net niet de handelingssnelheid om op tien, in de drukte, de oplossing te vinden. Nu gaat het hartstikke goed", verklaart Vink.
Na een goede wedstrijd in januari tegen NEC, waarin Kökçü twee keer scoort, gaat Been op live televisie met de middenvelder in gesprek. "Je laat vandaag weer zien dat je een goed schot hebt. Waarom schiet je niet vaker, man?" Kökçü toont zich leergierig: "Op trainingen doe ik het meer, als de druk weg is. Misschien moet ik inderdaad vaker schijt hebben." Voorzichtig klopt Mario Been zich de weken hierna op de borst, wanneer de controleur nog drie wedstrijden op rij scoort. Hij blijkt geluisterd te hebben.
Het is de instelling die hem siert. Zich niet afsluiten van kritiek, maar het tot zich nemen en zichzelf verbeteren. Ook na de kwartfinale van de succesvolle campagne in de Conference League valt Kökçü op door zijn mentaliteit. "Het is kut dat je dat eerste tegendoelpunt zo inleidt", zegt hij sip voor de camera. Terwijl zijn ploeggenoten feestvieren, toont hij zich ontevreden over zichzelf. "Ik zal er nu nog mee zitten. Vanavond kan ik mijn teamgenoten bedanken en feestvieren."
Daarnaast is de Turkse Nederlander open over zijn werk met een personal trainer. "Na de wedstrijd tegen Drita zei de trainer dat hij me fitter wilde zien". De middenvelder ging aan de slag, wat zich in het veld uitte. Kökçü bereikte met zijn ploeg de finale van de Conference League, behaalde zijn hoogste contributie tot goals met in totaal negen assists en evenveel goals. Naast Tyrell Malacia maakte hij dit jaar de meeste minuten voor Feyenoord. Zijn transferwaarde loopt inmiddels tegen de twintig miljoen aan, al was oud-Feyenoorder Ali Boussaboun iets minder voorzichtig: "Hij staat er goed op. Bij clubs als Arsenal. Kökçü is straks misschien wel vijftig of zestig miljoen waard."
Orkun Kökçü liet dit jaar eindelijk zien waarom hij als een groot talent wordt beschouwd. Zijn eerste volledige seizoen bij Feyenoord bekroonde hij met een finale in de Conference League en een persoonlijke status die past bij iemand die het nummer tien draagt. De twintig miljoen die hij op wil leveren, lijkt slechts nog een kwestie van een handtekening. Vooral door de weerbaarheid die hij toont, de wil om zichzelf te verbeteren en zijn geduld kan Orrie zich opmaken voor een grote toekomst.
