De tweede meteoor
Darius Dhlomo, de tweede zwarte speler ooit in Nederland, kwam op voorspraak van landgenoot Mokone naar Nederland, naar Almelo om precies te zijn. Hij verliet zijn land Zuid-Afrika, in de tijd van de apartheid. De cultuurschok was groot voor hem. Waar zwart en wit in Zuid-Afrika strikt gescheiden was, was dit in Nederland niet het geval. Hij werd hier als mens gezien, wat voor hem zeer bijzonder was. Douchen te midden van blanke billen, zoals hijzelf omschreef, was een zeer ongebruikelijk iets voor hem. Voor zijn debuut tegen Rigtersbleek was hij plots verdwenen, het was Joop Schuman die hem aantrof in het ballenhok, waar hij rustig zat om te kleden, gescheiden van zijn blanke teamgenoten, naar Zuid-Afrikaans gebruik.
Na een periode van gewenning voelde Darius zich thuis in Nederland. Waar Mokone na een seizoen snel vertrok, bleef Dhlomo woonachtend in Nederlan. Hij kwam verder uit voor Vitesse, DHC Delft, HVV Tubantia en Enschedese Boys, waar hij teamgenoot werd van Abe Lenstra. Deze leerde hem de oer-Nederlandse hobby, namelijk schaatsen. Na zijn loopbaan als voetballer bleef hij wonen in Enschede, de stad van zijn laatste club.
Hij kon ook niet terug als hij dit wou. Als lid van de ANC, wat de apartheid wou afschaffen en waar ook Nelson Mandela actief lid voor was, zou hij bij aankomst in Zuid-Afrika hetzelfde lot wachten als Mandela: de gevangenis. Hij verkreeg de Nederlandse nationaliteit en zou na zijn carrière werkzaam zijn als leraar en bluesmuzikant. Verder was hij actief in de politiek, namens de Partij van de Arbeid zat hij ruim acht jaar in de gemeenteraad van zijn woonplaats Enschede.
Tijdens zijn carrière als voetballer maakte hij ook naam als bokser. Het kon voorkomen dat hij de ene dag dartelde op de Nederlandse voetbalvelden om een dag later zijn tegenstander knock-out te proberen slaan in de ring. Een enkele keer combineerde hij beiden. Dit was nadat hij op de training werd uitgemaakt voor nikker, de kleedkamer fungeerde als boksring en degene van de uitspraak kon het bekopen met een flinke tik op zijn neus. De kleedkamer fungeerde na de voetbaltraining als decor voor zijn bokstrainingen. Het kwam regelmatig voor dat hij de verwarming hoog zette, en vervolgens touwtje ging springen. Hij bleef tenslotte ook bokser.
Hij was altijd al een man die opkwam voor de zwakkeren uit de samenleving. Als bokskampioen sparde hij regelmatig met Mandela, en buiten deze partijen om hadden ze het erover hoe de apartheid te vervangen door een democratie, met gelijkheid voor iedereen. Na zijn vertrek naar Almelo duurde het ruim 30 jaar, mede doordat hij Zuid-Afrika niet inkon, voordat hij Mandela weer ontmoette. Na gratie te zijn verleend door de Zuid-Afrikaanse president zelf, kon hij eindelijk terugkeren naar zijn geboorteland.
Hij bleef niet in Zuid-Afrika, hij keerde uiteindelijk weer terug in Nederland. Saillant detail: hij vertolkte hier nog de rol van Steve Mokone in de film De Zwarte Meteoor, waarin hij dus de rol speelde van zijn vriend, landgenoot en de man aan wiens carrière hij veel had te danken. Hij zou de rest van zijn leven in Nederland blijven wonen.
Inderdaad, de rest van zijn leven...
Afgelopen zaterdag, op 13 juni 2015, overleed Darius Dhlomo op 83-jarige leeftijd. Een talentvolle voetballer, begenadigd bokser, leraar, politicus, muzikant, acteur, maar boven alles een bijzonder goed mens. Een kleurrijk persoon die voor de Nederlandse voetballerij, en de club Heracles Almelo in het bijzonder, veel betekende, is niet meer.
Darius Dhlomo, rust in vrede.
