Hoe Ipswich Town na 22 jaar en op unieke wijze terugkeert naar de Premier League
Door Lars Capiau
Als scheidsrechter Simon Hooper voor de laatste drie keer op zijn fluit blaast, transformeert het groene gras van Portman Road in een blauwe zee. Zoals de Engelse traditie betaamt bestormen dertigduizend mensen het veld en wapperen zij fier met hun meegebrachte vlaggen.
Blauw en witte fakkels sieren het decor, waar verafgode spelers op de rug worden gehesen en zanger annex shirtsponsor Ed Sheeran trots toekijkt vanaf de tribunes. Ipswich Town heeft net een 2-0 zege geboekt op Huddersfield Town. Daarmee is de tweede opeenvolgende promotie op rij een feit. Voor het eerst in 22 jaar wacht Premier League-voetbal.
???????????????? ???????? ?????????????? ???????????? ?? Ipswich Town wint met 2-0 van Huddersfield Town en is gepromoveerd naar de Premier League. Back-to-back promotie voor The Tractor Boys ??#ViaplaySportNL #ViaplayVoetbal #PremierLeague #Championship pic.twitter.com/s9apxMEG8K
— Viaplay Sport Nederland (@viaplaysportnl) May 4, 2024
Onafgebroken sinds 1884 speelt Ipswich de thuiswedstrijden op het legendarische Portman Road. In de vorige eeuw ontving Ipswich daar de iconische elftallen van Real Madrid, FC Barcelona, AC Milan, Inter en Liverpool. Sinds de eeuwwisseling is dat anders.
Niet langer vormen die Europese grootmachten de geduchte opponent, maar worstelen de spelers op de hooggemaaide velden van Forest Green Rovers of Morecambe. Hoe een Brits(e) reus(je) viel, behoorlijk lang bleef liggen, maar ook opmerkelijk snel weer op zijn benen terechtkwam.
In het seizoen 1961/62 komt Ipswich voor het eerst uit op het hoogste niveau van de Engelse voetbalpiramide. Dat gaat the Blues - niet te verwarren met bijnaamgenoot Chelsea - alleraardigst af: die jaargang pakt Ipswich meteen de landstitel.
In die jaren '60 blijkt een jojo minder te stuiteren dan Ipswich. De twee jaargangen na de landstitel eindigt de ploeg als respectievelijk zeventiende en tweeëntwintigste. Die laatste campagne is daarmee goed voor degradatie. Drie wisselvallige jaren in de tweede divisie volgen, en in het vierde seizoen, 1967-68, wordt beslag gelegd op de titel. Het jaar daarop neemt de Engelse voetballegende Bobby Robson de touwtjes in handen. En hoe.
Met het Nederlandse duo Arnold Mühren en Frans Thijssen in de gelederen kent de club onder Robson uiterst succesvolle jaren '70. Ipswich speelt regelmatig mee in de top van de hoogste divisie en kwalificeert zich meermaals voor de UEFA Cup, de vroegere equivalent van de Europa League. In de jaargang 1977/78 wint het de enige FA Cup uit de clubgeschiedenis en nog groter succes volgt in het seizoen 1980/81. The Tractor Boys schoppen het in deze jaargang tot de finale van de UEFA Cup.
In de finale wacht een Nederlandse opponent. AZ Alkmaar, dan nog genaamd AZ '67. Over twee wedstrijden zegevieren de Britten in het Olympisch Stadion te Amsterdam met 5-4, doelpunten van onder meer John Metgod, Pier Tol en Jos Jonker ten spijt. Ach, Nederlanders en finales. Het zou de enige Europese prijs ooit blijven voor Ipswich. De wijlen succestrainer Robson wordt in Suffolk nog altijd herdacht met een standbeeld en bij naam van een tribune en een naastgelegen brug.
Na het vertrek van Robson in 1982 vergaat het Ipswich beduidend minder goed op het hoogste niveau. De club neemt voor even weer de identiteit van de jojo aan en pendelt jarenlang weer tussen de tweede en eerste divisie. Tot het seizoen 2001/02, waarna Ipswich voorgoed - nou ja, voor tweeëntwintig jaar dan - uit de hoogste tak van het Engelse voetbal verdwijnt.
Het seizoen 2018/19 leidt een gitzwart hoofdstuk in de geschiedenis van Ipswich in. Voor het eerst in 62 jaar degradeert de ploeg naar de derde voetbalafdeling van Engeland. Drie seizoenen lang blijken de Oost-Britten ook daar niets meer dan grauwe middenmoters. Het hoofdstuk wordt langer. En langer. De vulpen raakt maar niet leeg. De roemruchte historie lijkt definitief verleden tijd.
Maar dan kruipt Ipswich toch uit het dal. Een nieuwe bladzijde wordt omgeslagen. Het heeft onder meer te maken met de nieuwe eigenaren. In het begin van 2021 voltooit het bedrijf Gamechanger 20 de overname voor een bedrag van 40 miljoen pond.
Tezamen met de aanstelling van algemeen directeur Mark Ashton, directeur voetbalzaken Gary Probert en coach Kieran McKenna zet de eigendomsgroep de weg naar boven in. De torenhoge schulden worden door de overname kwijtgescholden, renovaties aan zo'n beetje alle faciliteiten volgen.
Eens te meer blijkt dat een paar uitstekende beleidsbeslissingen de koers van een club in een vingerknip kunnen omdraaien. Vraag het aan Feyenoord-fans. Of vraag het aan Ipswich-supporters. Want waar zij drie jaar geleden nog met frisse tegenzin naar Portman Road afdaalden, hijst men in Suffolk nu al juichend de blauw-wit-rode sjaal om de nek.
The Ipswich Town coach arrival! Wow! What a welcome ?? pic.twitter.com/Xz0gd6KtUZ
— BBC Suffolk (@BBCSuffolk) May 4, 2024
Een herrijzenis. En niet per ongeluk. McKenna wordt na de ellendige jaren in de derde divisie aangesteld. Hij is dan 35. Net zo oud als Robson, toen hij de taken op Portman Road overnam. Toeval? Misschien. Ipswich plukt hem weg bij de big boys. Manchester United, de club die McKenna van kinds af aan support, gunt hem de kans op het hoofdtrainerschap.
Als klein jochie tekent McKenna een jeugdcontract bij Tottenham Hotspur, waar hij zeven jaar lang verschillende opleidingsteams doorloopt. Hij schopt het nog tot aanvoerder van Noord-Ierland Onder 19, maar moet op 22-jarige leeftijd een einde maken aan zijn voetballoopbaan. Een heupblessure speelt hem in zoverre parten dat McKenna het niet ziet zitten om verder te spelen.
Hij zou niet lang weg blijven van het voetbal. McKenna voltooit een academische opleiding tot sportwetenschapper en begint in 2010 aan een reeks klussen als jeugdcoach. Via Nottingham Forest, Leicester City, Vancouver Whitecaps en Tottenham Hotspur belandt de Noord-Ier in 2016 uiteindelijk bij Manchester United.
Aldaar werkt de dertiger zich al snel op tot de functie van assistent-trainer. Eerst staat hij José Mourinho bij, later Ole Gunnar Solskjaer. The Red Devils staan dan ook echt niet te springen om hem te laten gaan. Binnen de club geldt de Noord-Ier als groot trainersbelofte.
Solskjaer, die naast McKenna ook Michael Carrick als assistent genoot, gaf meteen hoog op van zijn assistenten. "Ik hou ontzettend van Kieran en Michael", sprak de nog altijd clubloze trainer een jaar eerder tegenover The Athletic. "Het zijn topcoaches en dat zullen ze bewijzen ook."
En gelijk kreeg hij. Carrick, die na zijn periode als interim-trainer bij the Mancunians de overstap maakt naar Middlesbrough, loopt daar in zijn eerste seizoen promotie naar de Premier League op een haar na mis. Zijn voormalig United-collega McKenna lukt dat wél. Sterker nog: de Noord-Ier promoveert twee seizoenen achter elkaar.
In zijn eerste volledige seizoen blijkt de tweede plaats, eindigend onder Plymouth Argyle (dit seizoen 21ste in de Championship), voldoende voor promotie. En ook dit seizoen bewijst McKenna een meer dan uitstekende manager te zijn. Met nog twee speelronden te gaan is Ipswich al verzekerd van promotie. Een titel is bovendien niet uitgesloten.
Daarmee flikt McKenna iets wat dit decennium nog niet gebeurd is. Back-to-back promoties naar eerst de Championship en in het opeenvolgende seizoen de Premier League vond twaalf jaar geleden voor het laatst plaats. Toen was het Southampton. Nu Ipswich. Überhaupt is hij pas de vijfde trainer ooit, die twee opeenvolgende promoties naar het hoogste niveau bewerkstelligt.
Het voetbal dat McKenna speelt is dynamisch. Doelpuntrijk. Met 92 treffers maakt Ipswich - tot nu toe - ook dit seizoen de meeste doelpunten van de gehele competitie. Vorig jaar, in de League One, waren dat er 101. 19 meer dan welk team dan ook. Wedstrijden met minstens vier doelpunten zijn verre van een zeldzaamheid.
De kracht van dit Ipswich zit hem niet in één sterspeler. Waar huidig Ajacied Chuba Akpom Carrick's Middlesbrough bijna eigenhandig aan promotie hielp vorig seizoen, heeft Ipswich geen pure goalgetter. Wél een assistkoning, overigens. Linksback Neil Davis was dit seizoen goed voor 21 assists, 12 (!) meer dan wie dan ook in de selectie. Het collectief, dat is waar het om draait.
Want ook het belang van de veelzijdige en doelpunthongerige Conor Chaplin (gedeeld clubtopscorer met 13 goals) dient niet onderschat te worden. Of de creativiteit én goals van Chelsea-huurling Omari Hutchinson, die reeds aangaf dat hij hoopt nog een jaar op Portman Road te spelen. "Tactisch gezien is McKenna een genie", stak Hutchinson tegenover The Athletic de loftrompet over zijn coach. Aanvoerder Sam Morsy noemde zijn leermeester 'een van de besten die er is'.
Dat lijkt hout te snijden. McKenna's oog voor detail en tactisch vernuft maken van Ipswich een moeilijk verslaanbaar team. Zeker in eigen huis. Slechts één keer werd daar dit - en vorig - seizoen verloren. En bovendien, een ploeg die veel scoort, daar win je nou eenmaal niet makkelijk van. Want als je één meer maakt dan de tegenstander, dan win je altijd, toch, Johan?
Huddersfield Town ondervond het zaterdag ook. Een uitzinnig thuispubliek zag toe hoe Ipswich slechts 5 schoten incasseerde, en zelf 24 vuurde. Twee daarvan waren raak. Traditiegetrouw volgde de massale veldbestorming van de fans. McKenna was het middelpunt van de festiviteiten.
Zo heeft het bijna iets poëtisch. De twee foto's onder elkaar. De legendarische Robson met rechts van hem zijn dan assistent Mourinho, bij FC Barcelona. En dan. Een kleine 22 jaar later. Mourinho, met zijn assistent McKenna, bij Manchester United. Het cirkeltje is rond. Volgend jaar mag McKenna het bewijzen op het hoogste niveau. En reken maar: Bobby zal van boven meekijken.
